W trakcie rozmów z klientami bardzo często spotykam się z pytaniami dotyczącymi rodzaju wykonywanych tłumaczeń. Wiele osób chce zlecić tłumaczenie dokumentów, ale nie wie, czy potrzebne im będzie tłumaczenie uwierzytelnione, przysięgłe czy poświadczone. W niniejszym artykule znajdziesz wyjaśnienie tych terminów i dowiesz się, które z nich są prawidłowe.
Tłumaczenie „przysięgłe”- co to jest?
W języku potocznym przyjęło się mówić tłumaczenie „przysięgłe”. Pyta o nie większość klientów, posługują się nim także niektórzy tłumacze, dostosowując się niejako do utartej praktyki językowej, mimo że takiego sformułowania w ustawie regulującej pracę tłumaczy przysięgłych nie ma. Jak łatwo się domyślić, powstało ono z odniesienia do osoby tłumacza i na zasadzie rozszerzonej normy językowej i utartej praktyki z powodzeniem funkcjonuje w języku potocznym.
Zawód tłumacza przysięgłego jest zawodem zaufania publicznego, a pracę tłumacza przysięgłego regulują przepisy ustawy z 25 listopada 2004 r. o zawodzie tłumacza przysięgłego (Dz.U.2019.1326 tj. z dnia 17 lipca 2019).
Ministerstwo Sprawiedliwości prowadziListę tłumaczy przysięgłych posiadających właściwe uprawnienia do wykonywania tłumaczeń poświadczonych.
Ustawa mówi o tłumaczeniu poświadczonym, o poświadczeniu tłumaczenia. Prawidłowym terminem jest również tłumaczenie uwierzytelnione. Na podstawie nabytych uprawnień tłumacz poświadcza/uwierzytelnia zgodność/prawidłowość tłumaczenia z danego języka na inny język.
Warto wiedzieć, że oprócz sporządzania i poświadczania tłumaczenia tłumacz przysięgły może również w ramach wykonywania zawodu sprawdzać i poświadczać tłumaczenia sporządzone przez inne osoby, aczkolwiek jest to zwykle mały procent zleceń tłumacza przysięgłego.
Tłumaczenie poświadczone a przysięgłe
Tłumaczenie „przysięgłe” to zatem tłumaczenie wykonane lub zweryfikowane i poświadczone przez tłumacza przysięgłego. Wydawane jest zwykle w formie papierowej, ale może być także wydane w formie elektronicznej, o tym poniżej. Tłumaczenie poświadczone zawiera opis dokumentu dostarczonego do tłumaczenia, informację o tym, czy tłumaczenia dokonano z oryginału lub z kopii, formułę poświadczenia, odcisk okrągłej pieczęci z nazwiskiem tłumacza i numerem uprawnień i oczywiście odręczny podpis.
Jeśli tłumaczenia dokonano na podstawie oryginału, tłumacz może, ale nie musi trwale dołączać do tłumaczenia kopii dokumentu wyjściowego. Jeśli natomiast klient dysponuje wyłącznie kopią dokumentu, powinna ona zostać dołączona do tłumaczenia, a także opatrzona pieczęcią tłumacza i jego podpisem. To samo dotyczy tłumaczenia wybranych przez klienta fragmentów dokumentu.
Czy tłumaczenie poświadczone może być podpisane elektroniczne i jest tak samo ważne jak papierowe?
Jako tłumacz przysięgły posiadam kwalifikowany podpis elektroniczny i mogę podpisywać tłumaczenia w takiej formie. Tłumaczenie poświadczone podpisane kwalifikowanym podpisem elektronicznym jest tak samo ważne jak to wydane w formie papierowej.
Czym się różni tłumaczenie poświadczone od niepoświadczonego?
Tłumaczenie niepoświadczone nie ma tych wszystkich opisanych wyżej cech, czyli nie znajdziemy na nim formuły poświadczenia, danych identyfikujących tłumacza przysięgłego, ani odcisku jego pieczęci. Takie tłumaczenie w języku branżowym nazywane jest „zwykłym” tłumaczeniem.
Kiedy wymagane jest tłumaczenie poświadczone?
Zazwyczaj tłumaczenie poświadczone wymagane jest w urzędach, sądach, notariatach, uczelniach i wszędzie tam, gdzie wymagane jest dokładne tłumaczenie według wytycznych.
Warto podkreślić, że z racji wykonywania zawodu zaufania publicznego tłumacza przysięgłego obowiązuje poufność i każdy zleceniodawca może być pewny, że jego dokumenty i wszelkie informacje, które tłumacz pozyskał na potrzeby wykonania zlecenia są przez niego traktowane poufnie.
Wszystkie czynności tłumacz przysięgły odnotowuje w prowadzonym przez siebie repertorium czynności tłumacza przysięgłego.
Szczegółowe kwestie w zakresie sporządzania tłumaczeń reguluje również wydany przez Polskie Towarzystwo Tłumaczy Przysięgłych i Specjalistycznych TEPIS Kodeks zawodowy tłumacza przysięgłego.
